woensdag 10 februari 2010

Mijn lievelingsvenster

We hebben de lijst compleet. 40 Vensters voor de geschiedenis van het Oldambt. Er zijn wat vrijdagmiddagen in gaan zitten, maar het was de moeite waard. De vensters zijn weer in raamwerken (thema's) gezet. Nu is het moment gekomen om ons idee voor te leggen aan andere kenners van de geschiedenis van het Oldambt. We zullen zeker opmerkingen en misschien kritiek krijgen. Dat hoort er bij. Eén ding weet ik nu al zeker: mijn lievelingsvenster mag onder geen beding uit de canon.

Ik moet bekennen dat ik nogal dol ben op een dominee. De goede man preekte in de achtiende eeuw in Midwolda. Wilhelmus Schortinghuis was zijn naam. Hij was één van de grootste voormannen van het piëtisme.

Toen hij predikant was in Weener, voordat hij naar Midwolda kwam, had hij een bekeringservaring. Hij behoorde daardoor kennelijk tot de uitverkorenen. Op zijn veertigste schreef hij een boek over zijn theologische inzichten: Het innige christendom. Hij laat daarin mensen met elkaar praten uit alle ontwikkelfases van het geloof, van een ongelovige tot een uitverkorene. Meelezend met het gesprek leerde de lezer de waarheid over zijn eigen onbekwaamheid tegenover zijn Schepper. Schortinghuis beschreef die in de 'vijf nieten': ik wil niet, ik kan niet, ik weet niet, ik heb niet en ik deug niet.

Het boek deed veel stof opwaaien. Het was te gevoelig. Gelovigen geloven immers op basis van de Bijbel? Toch was de eerste druk van het boek al in vier maanden uitverkocht. Wat mij boeit is de belangstelling die er eeuwenlang voor het boek geweest is. De laatst bekende druk is van 1981. Ik hoop dat weinig mensen het inhoudelijk met Schortinghuis eens zijn. We kunnen wel stellen dat hij iets duurzaams heeft bijgedragen aan de theologische literatuur.

En dat is mij wel een venster waard.

1 opmerking:

Harry Perton zei

In 2003 verscheen bij de gebr. Koster in Barneveld nog een editie van Schortinghuis' Geestelijke Gezangen. Deze edirie kocht ik onlangs in de uitverkoop bij boekhandel Godert Walter in Groningen.