donderdag 28 juni 2012

Uit het leescafé van het CHC

De zomer is begonnen. Het is vandaag een heerlijk warme dag. De klokken van de toren worden weelderig bespeeld, zoals iedere donderdagmiddag. En ik dacht dat de beiaardier wegbezuinigd was? Misschien nu nog niet. Ik vind het prima. Het is al vier jaar elke donderdag raak. Ik heb het hele oeuvre van de Beatles langs horen komen en vorig jaar rond Pasen klonk de Mattheus over Winschoten. Verder wordt het langzaam stil. De vakanties beginnen ook. De vrijwilligers zijn zo nu en dan een weekje weg, hebben dagjes uit of andere verplichtingen. Zo stond in vanmiddag ineens rustig te neuzen in de boekenkast. Even een momentje.

De kast is in de afgelopen jaren steeds voller geworden. We hebben van alles gekregen en zo nu en dan iets gekocht. De komende weken ga ik daar zo nu en dan een boek uit halen om er iets over te schrijven. Vandaag het boek dat ik het eerst heb gepakt: Naar Winschoot op zoek, Winschoten in verhalen en gedichten.

Op de binnenflap van het boek staat een ZKV* van Jan Mulder. Hij werd achterna gezeten door een paparazzo, tot groot genoegen en heerlijke verontwaardiging. In Winschoten moet het rustig(!) zijn!!!

Het boek is samengesteld als een cadeau van de gemeente Winschoten. Het bevat verhalen en gedichten van  schrijvers die iets met Winschoten te maken hebben / hadden. De titel verwijst naar een gedicht van Saul van Messel (Jaap Meijer), dat in de laatste strofe zegt:

op kaalstjob** in mijn jeugd hing een etsje van struck***
een pogrom uit wat ver leek; het moordende polen
een goles**** lijkt te ver in gods raadselboek:
was toen al een etser naar winschoot op zoek?

A. Marja bracht zijn jeugd door in de pastorie van de Vrij Evangelische Kerk in Winschoten. Zijn verhalen Doorbraak en Maranathaschool gaan over die jeugd.
Max Dendermonde werd geboren in Winschoten en schreef onder meer Een zigeuner oet Winschoot.
Ook Hermine de Graaf kwam uit Winschoten. Haar vader was rector van de HBS. Toe ze tien was vertrok het gezin naar Den Helder. In haar verhaal praten haar tantes over de HEMA rookworst, en hoe mooi het zou zijn als je die in Winschoten ook kon krijgen. Ze zijn iets te vroeg vertrokken.....

Van een andere domineeszoon Jean Pierre Rawie, staat een aantal gedichten in het boek. Daarnaast nog verhalen van Jan Mulder (nu wat langer) en Gijs Wanders en gedichten van Simon Jurjen Redmeijer en Simon van Wattum. Het is een heerlijk onderhoudend boekje. Winschoten van alle kanten bekeken.

* Zeer kort verhaal, traditie bij Radio 4 op de dinsdag.
** Kaalstjob: centrum voor de gemeente
*** Herman Stuck: bekende joodse etser
**** Goles: diaspora

vrijdag 15 juni 2012

Werken op de tram (1907)

http://ow.ly/bBjXu
In 1907 vond een landelijke enquête plaats van de arbeidsomstandigheden van het 'tramwegpersoneel'. Ook het personeel van de tramwegmaatschappij Oldambt - Pekela (Ol Paitje) en de tramwegmaatschappij Winschoten - Bellingwolde was uitgenodigd.
Een aantal opmerkingen uit het interview met Eppo Mulder, ketelmaker-bankwerker uit Finsterwolde, werkend bij OP.

Hoe lang zijt gij reeds in dienst bij de Maatschappij?
18 jaren
Hoe lang is uw werktijd?
10 Uren. Van 6 uur v.m. tot 6 uur n.m. Daarvan gaan 2 uren schafttijd af.
Zijt gij 's Zondags vrij?
Ja
Hebt gij ook verlof?
Dat heb ik niet. Wij hebben er wel om gevraagd, maar het ging niet. Wij krijgen wel 1 of 2 dagen, maar regel is het niet. 
Hoeveel verdient gij?
Per week van 6 dagen 11,00


Is 18 cent per uur, wat gij krijgt, het loon , dat hier in de buurt ook betaald wordt?
Dat verschilt niet veel. Vroeger bedroeg het loon 12,00 per week; maar sedert de tram doorgetrokken is van Finsterwolde tot Scheemda is het loon verminderd tot 10,00. De nieuwe lijn kwam er bij, maar meer loon niet. Wij hebben toen om meer loon gevraagd, en daarna werd bepaald, dat het vaster personeel, dat 15 jaren dienst bij de Maatschappij had, 11,00 per week zou krijgen . Die aangesteld werden, zouden 8,00 krijgen, en als zij 2,5 jaar dienst hadden zou er 0,50 bij komen. Er zijn echter personen met 7 dienstjaren, die deze verhooging nog niet hebben. Men zegt dan, dat het los personeel is, maar als men menschen met 7 dienstjaren onder los personeel rekent, dan weet ik niet, wat vast personeel is. Eene aanstelling hebben wij niet; dat gaat op goed geloof af.

Hebt gij ons nog iets mede te delen?
We zouden gaarne per jaar 8 dagen verlof hebben. Wij kunnen nu wel een paar dagen vrij vragen en krijgen die ook wel, maar wij moeten er om bedelen; we hebben er recht op. Dan moet er ook een pensioenfonds bestaan; maar daarvan weten wij niets;  de werkmeester wist er zelf niets van mede te deelen. De directeur zeide: "ik zal je wel eens zoo'n dingetje zenden met mijn naam er onder", mar tot nog toe heb ik niets ontvangen. Wij weten van niets af. Wij zouden er graag zelf iets voor betalen. Nu betalen wij niets, maar hebben ook niets geen recht. Wij zouden best een 10 of 15 centen per week kunnen bijdragen. Eene vaste aanstelling hebben wij ook niet.


Dat staat natuurlijk in verband met eene pensioenregeling?
Zeker; er zijn er bij het personeel, die er al zes jaren zijn , maar die nog onder het losse personeel worden gerekend. Er zijn er, die bij de Maatschappij zijn begonnen met 8,00, maar anderen krijgen 7,50 en 7,00. De laatsten worden nog onder de losse werklieden gerekend. Dat wordt natuurlijk gedaan, opdat zij over 2 of 3 jaren niet om wat meer loon komen vragen.

Met dank aan Aike van der Ploeg

vrijdag 8 juni 2012

Laatste rustplaats Hofstraat (fotoverslag)

Vandaag was het weer Beelden bij de Thee. Reint Wobbes vertelde voor de pauze (en in de pauze) over begraven, kerkhoven en begraafplaatsen in Groningen. Het werd een toch langs praalgraven, symboliek en gedichten. Het tweede deel van de middag was, tussen de buien door op de begraafplaats van de Hofstraat in Winschoten. Bert Smit vertelde over het project Kerken in het Groen, waar de opknapbeurt van de begraafplaats deel van uit maakt. De Hofstraat is de eerste begraafplaats na het sluiten van het kerkhof rond de Marktpleinkerk (1825).

Een kort fotoverslag
Toelichting bij het opgraven en opgraven van het graf van Eisso Post, de eerste burgemeester van Winschoten

Passende tekst in het Oldambt!

Het is wel duidelijk dat het project niet voor niets is


Maar de familie Mellema heeft het niet nodig

Bomen en stenen vergroeien met elkaar

Het paradijs volgens de familie Post






Gedichtjes op de achterkant van de stenen